Interakcje leków z produktami spożywczymi mogą stanowić ryzyko dla zdrowia pacjenta. Niejednokrotnie zioła o prozdrowotnym wpływie na organizm okazują się niebezpieczne w kontekście realizowanej farmakoterapii. Jak wygląda kwestia leków przeciwzakrzepowych i żeń-szenia?

Jak żeń-szeń oddziałuje na leki antykoagulacyjne?

Antykoagulanty to grupa leków o właściwościach przeciwzakrzepowych – zapobiegają powstawaniu niebezpiecznych zatorów i zakrzepów w obrębie naczyń krwionośnych. Leki zaliczane do tego grona można podzielić na kilka grup:

• leki przeciwpłytkowe np. klopidogrel,
• antagoniści witaminy K np. warfaryna,
• inhibitory czynnika Xa np. rywaroksaban.

Żeń-szeń to roślina, która sama w sobie wykazuje właściwości przeciwkrzepliwe. Wedle badań klinicznych stosowanie żeń-szenia może zahamować niektóre etapy procesu agregacji płytek krwi. Oznacza to, że preparaty z żeń szeniem nie powinny być łączone z lekami antykoagulacyjnymi. Istnieje bowiem szansa na nasilenie działania leków przeciwzakrzepowych i tym samym wzrasta ryzyko występowania krwawień. Szczególnie duże niebezpieczeństwo następuje w momencie połączenia żeń-szenia z antagonistami witaminy K.

Z drugiej strony wspomina się, że równoczesne stosowanie żeń-szenia z antykoagulantami (np. dabigatranem) potęguje szansę powstawania zakrzepów. Wynika to z faktu, że zioło przyczynia się do zmniejszenia stężenia leku w krwioobiegu, a to powoduje normalne krzepnięcie krwi i tym samym osłabia właściwości antyzakrzepowe preparatu.

Leki przeciwzakrzepowe a inne interakcje – na co należy uważać?

Nie tylko żeń-szeń jest składnikiem diety, który może wchodzić w mniej lub bardziej niebezpieczne interakcje z lekami o działaniu antykoagulacyjnym, zwłaszcza antagonistami witaminy K. Szansa krwawienia bądź niebezpiecznego krwotoku wzrasta wskutek połączenia antykoagulantów z natką pietruszki, szałwią, rumiankiem, lukrecją, imbirem czy anyżem. Ponadto nie zaleca się wprowadzać do diety mango, czosnku, oleju rybiego oraz soku grejpfrutowego – w trakcie farmakoterapii należy zrezygnować lub mocno ograniczyć spożycie alkoholu.

Interakcje mogą też dotyczyć osłabienia działania przeciwzakrzepowego, co spowoduje obniżenie skuteczności terapeutycznej leku. W kontekście antagonistów witaminy K będą to produkty spożywcze o dużej zawartości tej witaminy m.in. awokado, brokuły, szpinak, brukselska, truskawki, pistacje, białko jaj czy kapusta

Żeń-szeń a inne leki – na jakie interakcje należy zwrócić uwagę?

Adaptogenne i tonizujące właściwości żeń-szenia znajdują zastosowanie dla organizmu w stanach nadmiernej aktywności psychofizycznej. Niemniej jednak żeń-szeń jest niewskazany do równoczesnego użycia z takimi preparatami jak:

• Antydepresanty – pobudzające właściwości żeń-szenia w połączeniu z lekmi IMAO czy SSRI mogą spowodować u pacjenta problemy ze snem, poczucie splątania czy symptomy grypopodobne. Ponadto żeń szeń nie powinien być używany wraz z lekami ułatwiającymi zasypianie.
• Leki hipoglikemizujące – akarboza, metformina czy insulina to podstawowe preparaty wspierające osoby z cukrzycą i innymi problemami dotyczącymi poziomu glukozy, połączenie ich z żeń-szeniem może spowodować epizody hipoglikemii wskutek przesadnego obniżenia poziomu cukru we krwi.
• Leki hipotensyjne – żeń-szeniowi przypisuje się wpływ na wzrost ciśnienia krwi, co jest jednoznaczne z tym, że jest to roślina przyczyniająca się do osłabienia działania terapeutycznego leków na nadciśnienie np. diuretyków pętlowych, beta-blokerów, sartanów czy inhibitorów konwertazy angiotensyny.

Bibliografia:

1. Zieleń-Zynek I., et al. „Interakcje wybranych leków kardiologicznych ze składnikami diety.” Folia Cardiologica 2019, 14(1): 46-51.
2. Woźnicka-Leśkiewicz L., Wolska-Bułach A., Tykarski A. „Interakcje antykoagulantów z lekami i żywnością – wskazówki dla lekarza praktyka.” Choroby Serca i Naczyń 2014, 11(2): 78-90.
3. https://www.nccih.nih.gov/health/asian-ginseng
4. https://www.gdziepolek.pl/opinie-i-pytania/16983/pradaxa-czy-mozna-laczyc-witaminy-z-zen-szeniem-i-pradaxe